Pochodzenie Zaratustryzm w Sasanidzkiej Persji: Wiara Dualistyczna i Nowe Spojrzenie na Świat

Pierwsze wieki naszej ery to czas intensywnych przemian religijnych, nie tylko w Europie, ale również na Dalekim Wschodzie i Bliskim Wschodzie. W tym samym czasie, co chrześcijaństwo rozprzestrzeniało się po Imperium Rzymskim, na terenie dzisiejszego Iranu narodziła się nowa religia - zaratustryzm.

Zarodzinę tej religii przypisuje się prorokowi Zaratusztrowi, który według tradycji żył w VI wieku p.n.e. W rzeczywistości historia Zaratusztra jest owiana tajemnicą, a informacje o jego życiu pochodzą głównie z tekstów religijnych i legend. Niektórzy historycy kwestionują nawet sam fakt istnienia Zaratusztra jako postaci historycznej, sugerując, że mógł być on jedynie mitem lub syntezą różnych tradycji religijnych.

Zarazustryzm, nazywany również mazdaizmem, jest religią dualistyczną, co oznacza, że wierzy w istnienie dwóch przeciwstawnych sił: dobra reprezentowanego przez Ahura Mazdę i zła personifikowanego przez Angra Mainyu. Walka tych dwóch sił jest centralnym motywem zaratustryzmu, a ludzie są zobowiązani do walczenia po stronie dobra, aby ostatecznie zwyciężyć zło.

Podstawowe zasady zaratustryzmu:

• Wiara w jednego Boga (Ahura Mazdę): Zaratustra głosił istnienie tylko jednego Boga, który jest wszechmocny, sprawiedliwy i dobrotliwy.
• Dualizm dobra i zła: Świat jest areną walki między dobrem a złem, reprezentowanymi przez Ahura Mazdę i Angra Mainyu. Ludzie mają wolną wolę i są zobowiązani do wyboru strony dobra.
• Etyka dobra uczynków: Zaratustra nakłaniał swoich wyznawców do życia w zgodzie z zasadami prawdy, sprawiedliwości, miłosierdzia i czci. Dobrze wykonywane czyny są kluczem do osiągnięcia szczęścia.

Zaratustryzm głosił także takie idee jak wolna wola, odpowiedzialność za swoje czyny i znaczenie życia doczesnego jako przygotowania do życia wiecznego. W przeciwieństwie do innych religii tamtego czasu zaratustra nie akceptował pośredników między Bogiem a ludźmi, co oznaczało, że każdy człowiek miał bezpośredni dostęp do Ahura Mazdy.

W VI wieku n.e., za panowania dynastii Sasanidów, zaratustryzm stał się religią państwową Persji.

Królowie Sasanidzi promowali zaratustryzm i budowali świątynie poświęcone Ahura Mazda. To właśnie w tym okresie powstały najważniejsze teksty zaratustriańskie, takie jak Avesta - zbiór modlitw, hymnów i nauk moralnych.

Wpływ Zaratustryzmu na Persję Sasanidzką:

Aspekt	Wpływ zaratustryzmu
Społeczny	Wzmocnienie poczucia wspólnoty narodowej wśród Persów
Polityczny	Uległ wzmocnieniu autorytet władców Sasanidów, którzy byli uosobieniem sprawiedliwości bożej.
Kulturalny	Rozwój sztuki, architektury i literatury inspirowanej ideami zaratustryzmu.

Zaratustra nie był tylko religijnym reformatorem, ale także wizjonerem społecznym. Jego nauki o równości, sprawiedliwości i szacunku dla wszystkich istot żywych miały ogromny wpływ na kształtowanie się perskiej tożsamości narodowej. Wraz z upadkiem dynastii Sasanidów w VII wieku n.e., pod naporem arabskich podbojów muzułmańskich, zaratustryzm stopniowo tracił na znaczeniu.

Jednak idee Zaratusztry przetrwały przez wieki i miały wpływ na rozwój innych religii, takich jak islam i chrześcijaństwo. Zaratustryzm jest dziś praktykowany przez niewielkie grupy ludzi na całym świecie, a jego nauka o dobrej woli i walce z ciemnością wciąż inspiruje i zachęca do refleksji nad sensem życia.